From Dependence to Independence: Sonoran Maternal Perceptions and Practices in the Health-Feeding of their Children
PDF (Spanish)
XML (Spanish)

Keywords

food hygiene
preschoolers
schoolchildren
social perception
Sonora
cross-sectional study

How to Cite

From Dependence to Independence: Sonoran Maternal Perceptions and Practices in the Health-Feeding of their Children. (2024). región Y Sociedad, 36, e1908. https://doi.org/10.22198/rys2024/36/1908

Abstract

Objective: To analyze the mother’s perception of mothers from Hermosillo towards the health-feeding risk practices of their children, preschoolers and schoolchildren. Methodology: It was a cross-sectional study carried out during 2021-2022 in the municipality of Hermosillo, Sonora, Mexico, which included semi-structured interviews. Data analysis was performed qualitatively using the thematic content analysis. Results: Mothers perceive preschoolers as more vulnerable than schoolchildren to suffering from an intestinal infection; however, the latter are sicker. Limitations: Data collection was carried out during the COVID-19 pandemic, so the interaction with the volunteers was virtual. Value: The study addresses children’s health and feeding care from a maternal point of view. Conclusions: Maternal surveillance is more stressed in preschool age children, with variations related to sociocultural factors, such as beliefs, family customs, knowledge, and previous experiences.

PDF (Spanish)
XML (Spanish)

References

Agustina, R., Sari, T. P., Satroamidjojo, S., Bovee-Oudenhoven, I. M. J., Feskens, E. J. M., y Kok, F. J. (2013). Association of food-hygiene practices and diarrhea prevalence among Indonesian young children from low socioeconomic urban areas. BMC Public Health (13), 977. doi: https://doi.org/10.1186/1471-2458-13-977

Caamal-Ley, A., Vargas-González, A., Puc-Franco, M., Hoil-Santos, J., y Rodríguez-Angulo, E. (2018). El sociodrama como estrategia de educación en salud para mejorar los hábitos de higiene en dos comunidades de Yucatán, México. Revista de Técnicas de Enfermería y Salud, 2(6), 1-6. Recuperado de https://www.ecorfan.org/republicofperu/research_journals/Revista_de_Tecnicas_de_la_Enfermeria/vol2num6/Revista_de_Técnicas_de_Enfermer%C3%ADa_y_Salud_V2_N6_1.pdf

Consejo Nacional de Población (CONAPO). (2020). Índices de marginación 2020. Recuperado de https://www.gob.mx/conapo/documentos/indices-de-marginacion-2020-284372

Diputació Barcelona. (2018). Enquesta d´hábits de salut a alumnes de 4t d´ESO de la demarcació de Barcelona. Informe de resultats 2018. Recuperado de https://www.diba.cat/documents/713456/119923109/EnquestaHabitsDeSalutAlumnes4tESO_InformeResultats2018.pdf/c18b5322-3c4b-58fc-b7f8-619a53f4c311?t=1605020775689

Estigarribia, G., Aguilar, G., Ríos, P., Ortiz, A., Martínez, P., y Ríos-González, C. M. (2019). Conocimientos, actitudes y prácticas sobre buenas prácticas de manufactura de manipuladores de alimentos en Caaguazú, Paraguay. Revista de Salud Pública del Paraguay, 9(2), 22-28. doi: https://doi.org/10.18004/rspp.2019.diciembre.22-28

Evans, E. W., y Redmond, E. C. (2017). An assessment of food safety information provision for UK chemotherapy patients to reduce the risk of foodborne infection. Public Health, 153, 25-35. doi: https://doi.org/10.1016/j.puhe.2017.06.017

Figueroa, A. F., Bocanegra, I. E., Hernández, J., Mújica, M., y Cruz, V. (2021). Enfermedades pediátricas con mayor frecuencia en un aeropuerto internacional de México. Revista de la Facultad de Medicina Humana, 21(2), 301-308. doi: http://dx.doi.org/10.25176/rfmh.v21i2.3709

Generalitat de Catalunya (GENCAT). (2019). Resultats de l'enquesta de salut de Catalunya (ESCA). Recuperado de https://salutweb.gencat.cat/ca/departament/estadistiques-sanitaries/enquestes/esca/resultats-enquesta-salut-catalunya/

Generalitat de Catalunya (GENCAT). (2020). Salutweb: Resultats de l'enquesta de salut de Catalunya. Gencat. Recuperado de https://salutweb.gencat.cat/ca/departament/estadistiques-sanitaries/enquestes/esca/resultats-enquesta-salut-catalunya/

Gonzalbo, M. M., Alehyan, A., Cifre, S., Tapia, E. C., y Trelis, M. (2021). Parasitosis intestinales en edad infantil: ¿conocen las madres y padres a los responsables y sus repercusiones? La Ciencia al Servicio de la Salud y la Nutrición, 11(2), 43-52. Recuperado de http://revistas.espoch.edu.ec/index.php/cssn/article/view/540

Green, J., y Thorogood, N. (2009). Qualitative methods for health research. Los Ángeles: SAGE Publications.

Instituto Mexicano del Seguro Social (IMSS). (2015). Enfermedades gastrointestinales. Recuperado de http://www.imss.gob.mx/salud-en-linea/enfermedades-gastrointestinales

Lara-Medina, R. O., Rodríguez-Castillejos, G., Acosta, R. I., Martínez, H., Garzón, S. C., Giraldo, B., y Hernández, M. C. (2022). Prevalencia de Blastocystis sp en niños en edad escolar de Reynosa, México. Infectio, 26(2), 145-148. doi: https://doi.org/10.22354/in.v26i2.1013

Lock, M., y Nguyen, V. (2010). An anthropology of biomedicine. Oxford: Wiley-Blackwell.

Masaku, J., Mwende, F., Odhiambo, G., Musuva, R., Matey, E., Kihara, J. H. ... et al. (2017). Knowledge, practices and perceptions of geo-helminthes infection among parents of pre-school age children of coastal region, Kenya. PLoS Neglected Tropical Diseases, 11(3), e0005514. doi: https://journals.plos.org/plosntds/article?id=10.1371/journal.pntd.0005514

Mazariego, M. A., Alejandro, M. del R., Ramírez, F. J., y Trujillo, M. G. (2020). Prevalencia de parasitosis intestinal en niños de guarderías rurales en Chiapas. Enfermedades Infecciosas y Microbiololgía, 40(2), 43-46. Recuperado de https://www.medigraphic.com/pdfs/micro/ei-2020/ei202b.pdf

Ministerio de Sanidad. (2017). Encuesta Nacional de Salud. 2017. Cuestionario de adultos. Recuperado de https://www.sanidad.gob.es/estadEstudios/estadisticas/encuestaNacional/encuestaNac2017/ENSE17_ADULTO_.pdf

Nichter, M. (2008). Global health: Why cultural perceptions, social representations, and biopolitics matter. Tucson: University of Arizona Press.

Olaiz-Fernández, G. A., Gómez-Peña, E. G., Juárez-Flores, A., Vicuña-de Anda, F. J., Morales-Ríos, J. E., y Carrasco, O. F. (2020). Panorama histórico de la enfermedad diarreica aguda en México y el futuro de su prevención. Salud Pública de México, 62(1), 25-35. doi: https://doi.org/10.21149/10002

Organización Panamericana de la Salud (OPS). (2023). Enfermedades transmitidas por alimentos. Recuperado de https://www.paho.org/es/temas/enfermedades-transmitidas-por-alimentos

Pérez, P. M., y Bellever, M. C. (2020). Hygiene and eating healthy habits and practices in Spanish families with children aged 6 to 14. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(22), 8671. doi: https://www.mdpi.com/1660-4601/17/22/8671

Quihui-Cota, L., y Morales-Figueroa, G. G. (2012). Parasitosis intestinales en escolares tratados con albendazol en el noroeste de México: estudio piloto. Biotecnia, 14(2), 32-39. Recuperado de https://biotecnia.unison.mx/index.php/biotecnia/article/view/121

Quihui-Cota, L., Morales-Figueroa, G. G., Javalera-Duarte, A., Ponce-Martínez, J. A., Valbuena-Gregorio, E., y López-Mata, M. A. (2017). Prevalence and associated risk factors for Giardia and Cryptosporidium infections among children of northwest Mexico: a cross-sectional study. BMC Public Health (17), 852. doi: https://doi.org/10.1186/s12889-017-4822-6

Sacchi, M., Hausberger, M., y Pereyra, A. (2007). Percepción del proceso salud-enfermedad-atención y aspectos que influyen en la baja utilización del Sistema de Salud, en familias pobres de la ciudad de Salta. Salud Colectiva, 3(3), 271-283. Recuperado de https://www.scielosp.org/article/ssm/content/raw/?resource_ssm_path=/media/assets/scol/v3n3/v3n3a05.pdf

Secretaría de Salud. (2019). Boletín Epidemiológico, 37(53). Recuperado de https://www.gob.mx/cms/uploads/attachment/file/614743/sem53.pdf

Secretaría de Salud. (2021a). Informe Semanal de Vigilancia. Recuperado de https://www.gob.mx/cms/uploads/attachment/file/628089/EDA_SE12_2021.pdf

Secretaría de Salud. (2021b). Veinte principales causas de enfermedad en Sonora, por grupos de edad. Recuperado de https://epidemiologia.salud.gob.mx/anuario/2021/principales/estatal_grupo/son.pdf

Secretaría de Salud Pública. (2022). Boletín epidemiológico semanal: Casos nuevos de enfermedades sujetas a vigilancia epidemiológica convencional. Recuperado de https://salud.sonora.gob.mx/images/areas/medica/informacion-salud/BoletinSonora/historico-casos/2022/Agosto/Boletin_Sonora_2022_SE_33.pdf

Secretaría de Salud Pública. (2023). Boletín epidemiológico semanal: Casos nuevos de enfermedades sujetas a vigilancia epidemiológica convencional. Recuperado de https://salud.sonora.gob.mx/images/areas/medica/informacion-salud/BoletinSonora/historico-casos/2023/Octubre/Boletin_Sonora_2023_SE_43.pdf

Secretaría de Salud Pública. Gobierno de Sonora. (2022). Boletín epidemiológico semanal: casos nuevos de enfermedades sujetas a vigilancia epidemiológica convencional. Recuperado de https://salud.sonora.gob.mx/images/areas/medica/informacion-salud/BoletinSonora/historico-casos/2022/Febrero/Boletin_Sonora_2022_SE_7_TRLL.pdf

Shaheen, A. M., Hamdan, K. M., Nassar, O. S., Khaleel Othman, A., Zumot, A., y Marmash, L. (2020). Perceptions of health and illness: A qualitative study of Jordanian mothers. Journal of Pediatric Nursing, 53, e101-e107. doi: https://doi.org/10.1016/j.pedn.2020.02.039

Sistema Único de Información para la Vigilancia Epidemiológica y Dirección General de Epidemiología y Secretaría de Salud (SNAVE, DGE y SSA). (2019a). Veinte principales causas de enfermedad en el grupo de 5 a 9 años. Secretaría de Salud. Recuperado de https://epidemiologia.salud.gob.mx/anuario/2019/morbilidad/grupo/veinte_principales_causas_enfermedad_grupo_cinco_9.pdf

Sistema Único de Información para la Vigilancia Epidemiológica-Dirección General de Epidemiología y Secretaría de Salud (SNAVE, DGE y SSA). (2019b). Veinte principales causas de enfermedad en el grupo de 10 a 14 años. Recuperado de https://epidemiologia.salud.gob.mx/anuario/2019/principales/grupo/diez_14.pdf

Stenger, K. M., Ritter-Gooder, P. K., Perry, C., y Albrecht, J. A. (2014). A mixed methods study of food safety knowledge, practices and beliefs in Hispanic families with young children. Appetite, 83(diciembre), 194-201. doi: https://doi.org/10.1016/j.appet.2014.08.034

Takanashi, K., Chonan, Y., Quyen, D. T., Khan, N. C., Poudel, K. C., y Jimba, M. (2009). Survey of food-hygiene practices at home and childhood diarrhoea in Hanoi, Viet Nam. Journal of Health, Population, and Nutrition, 27(5), 602-611. doi: https://doi.org/10.3329/jhpn.v27i5.3636

Urso, C. (2014). Aforismos de Hipócrates, padre de la medicina occidental. Recuperado de https://academiaurso.wordpress.com/2014/11/05/aforismos-de-hipocrates-padre-de-la-medicina-occidental/

World Health Organization (WHO). (2022). Food safety. Recuperado de https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/food-safety

Zyoud, S. E., Shalabi, J., Imran, K., Ayaseh, L., Radwany, N., Salameh, R. … Al-Jabi, S. (2019). Knowledge, attitude and practices among parents regarding food poisoning: a cross-sectional study from Palestine. BMC Public Health, 19(1), 586. doi: https://doi.org/10.1186/s12889-019-6955-2

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.

Copyright (c) 2024 Andrea Dueñas Tellechea; Alfonso García Galaz, Luis Quihui Cota; Gloria Guadalupe Morales Figueroa

Downloads

Download data is not yet available.